Czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy?

Czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy – dwa aspekty problemu dozoru elektronicznego i recydywy

W celu odpowiedzenia na pytanie, czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy, należy zwrócić uwagę na dwa aspekty problemu zaprezentowanego w tym pytaniu. Z jednej strony należy zastanowić się, czy zezwolenie na odbywanie orzeczonej kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego jest możliwe w przypadku recydywy. Z drugiej jednak trzeba zastanowić się, jakie skutki pociąga za sobą popełnienie kolejnego przestępstwa w trakcie wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego oraz czy przestępstwo takie może zostać uznane za recydywę. Jak więc widać problem czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy jest niezwykle skomplikowany.

Jakie są przesłanki zezwolenia na wykonanie kary w systemie dozoru?

Przesłanki warunkujące uzyskanie zezwolenia na wykonanie kary w systemie dozoru elektronicznego usytuowane zostały w Kodeksie karnym wykonawczym („dalej k.k.w.”). Tutaj również można rozważyć dwie sytuacje, a mianowicie, czy skazany rozpoczął już wykonywanie kary pozbawienia wolności, czy jeszcze nie. W drugim przypadku uzyskanie zezwolenia na dozór elektroniczny może okazać się łatwiejsze. Przede wszystkim jednak o dozór elektroniczny może starać się wyłącznie osoba, która została skazana na karę pozbawienia wolności, która nie przekracza jednego roku oraz 6 miesięcy, a także jeśli nie zachodzą wobec niej przesłanki z art. 64 §2 Kodeksu karnego (dalej „k.k.”), a więc nie działała w warunkach recydywy. Ponadto sposób ten musi być wystarczający, aby zostały osiągnięte cele kary, skazany musi posiadać miejsce stałego pobytu, osoby zamieszkujące wraz ze skazanym muszą wyrazić na to zgodę oraz nie mogą istnieć przeszkody natury technicznej. Dodatkowo zgoda może być udzielona przed rozpoczęciem wykonywania kary, jeżeli względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia skazanego w zakładzie karnym.

Co w przypadku, gdy skazany rozpoczął wykonywanie kary?

W sytuacji, w której skazany rozpoczął już wykonywanie kary pozbawienia wolności i przebywa w zakładzie karnym, również możliwe jest złożenie wniosku o udzielenie zgody na wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego. W takim wypadku, oprócz przesłanek wskazanych powyżej, jeżeli za udzieleniem zezwolenia przemawiają dotychczasowa postawa i zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary. Decyzję w tej materii podejmuje komisja penitencjarna działająca w zakładzie karnym, w którym przebywa skazany.

Czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy – czy recydywa rzeczywiście przekreśla zastosowanie dozoru elektronicznego?

Przechodząc już do odpowiedzi na tytułowe pytanie, czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy, należy zastanowić się, czy każdy rodzaj recydywy przekreśla zastosowanie instytucji odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego. Art. 64 k.k. sytuuje dwa rodzaje recydywy: podstawową oraz wielokrotną. Pierwszy przypadek ma miejsce, gdy sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany. W takiej sytuacji mówimy o recydywie podstawowej, która nie przekreśla starań o zezwolenie na wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego. Oznacza to, że recydywista podstawowy może wykonywać karę w systemie dozoru.

Na czym polega recydywa wielokrotna?

Wyłącznie w przypadku tzw. recydywy wielokrotnej przekreślona zostaje możliwość uzyskania zgody na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego. Recydywa wielokrotna uregulowana została w art. 64 §2 k.k. Zgodnie z jego treścią, z recydywą wielokrotną mamy do czynienia, gdy sprawca uprzednio skazany w warunkach określonych w § 1 lub art. 64a, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia. Katalog przestępstw, w których może dojść do recydywy wielokrotnej jest więc ściśle ograniczony. W takim przypadku nie ma możliwości zezwolenia na wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego.

Popełnienie przestępstwa w trakcie wykonania kary w systemie dozoru

Odpowiadając na drugi aspekt pytania, czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy, należy stwierdzić, że jest to sprawa dużo bardziej skomplikowana. Z całą pewnością, patrząc na uregulowania dotyczące recydywy oraz na fakt, że mimo wszystko sprawca odbywający karę pozbawienia wolności w formie dozoru elektronicznego ma szeroki zakres swobodnego życia, możliwe jest popełnienie w trakcie dozoru przestępstwa, które spełniać będzie warunki recydywy. Należy jednak pamiętać, że w przypadku recydywy podstawowej musi to być takie samo przestępstwo, za które sprawca został uprzednio skazany, a w przypadku recydywy wielokrotnej przestępstwo mieszczące się w ustawowym katalogu.

Czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy?

Biorąc pod uwagę wszystkie wyżej wskazane informacje, pojawia się kolejny sens tytułowego pytania, czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy, a więc czy obycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego spełnia warunek usytuowany w art. 64 k.k., a więc odbycie określonego zakresu kary pozbawienia wolności. W tym aspekcie możemy odnieść się orzecznictwa. Sąd Najwyższy bowiem, w wyroku z dnia 13 lipca 2022 r., o sygn. akt IV KK 198/22, stwierdził, że: „Odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego spełnia warunek “odbycia kary pozbawienia wolności” w rozumieniu art. 64 § 1 k.k.”. Oznacza to, że dozór elektroniczny liczy się do spełnienia warunków recydywy.

Czy dozór elektroniczny liczy się do recydywy – podsumowanie

Chociaż odpowiedź na to pytanie nie była prosta i wymagała przy okazji wyjaśnienia wielu innych zagadnień, to z pewnością już każdy z Państwa będzie wiedział, że odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego przez odpowiednio długi czas stanowi spełnienie przesłanki usytuowanej w art. 64 k.k., która warunkuje przyjęcie popełnienia danego czynu zabronionego w warunkach recydywy. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie, w tym w poglądach prezentowanych przez Sąd Najwyższy. Należy jednak pamiętać, że nie chodzi tutaj o popełnienie jakiegokolwiek przestępstwa, ale przestępstwa takiego samego lub takiego samego i mieszczącego się w określonej kategorii przestępstw, które wprost zostały wskazane w przepisie.

Przypominam, że wpisy blogowe zamieszczone na niniejszej stronie internetowej nie stanowią porady prawnej w indywidualnej sprawie. Jeżeli doświadczacie Państwo problemów prawnych – zapraszam do nawiązania kontaktu. Specjalizuję się w prowadzeniu tylko spraw karnych.