Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – przepisy

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności zostało usytuowane w art. 150 oraz art.151 Kodeksu karnego wykonawczego. Kodeks ten reguluje postępowania związane z wykonaniem orzeczonej już w wyniku procesu karnego kary. W rezultacie instytucja ta może dotyczyć wyłącznie osoby skazanej prawomocnym wyrokiem i to na karę pozbawienia wolności. W wyniku zastosowania instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności zostaje wstrzymane rozpoczęcie wykonania kary, a w rezultacie oskarżony jeszcze przez pewien czas może cieszyć się życiem na wolności.

Odroczenie obligatoryjne i fakultatywne

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności możemy podzielić na odroczenie obligatoryjne (uregulowane w art. 150 Kodeksu karnego wykonawczego) oraz odroczenie fakultatywne (art. 151 Kodeksu karnego wykonawczego). W pierwszym przypadku sąd musi zezwolić na odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, jeżeli tylko spełnione zostaną ustawowe przesłanki. W drugim przypadku przesłanki również muszą zostać spełnione, jednakże sąd w żaden sposób nie jest związany okolicznościami wniosku.

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – przesłanki odroczenia

W przypadku odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności o charakterze obligatoryjnym, a więc z art. 150 Kodeksu karnego wykonawczego, niezbędne jest spełnienie następujących przesłanek. Otóż przeszkodą w wykonaniu kary pozbawienia wolności musi być występowanie u skazanego choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonanie kary. Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności następuje aż do momentu ustania wspomnianych przeszkód. Z kolei za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym w celu wykonania kary może zagrażać jego życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. W tym zakresie sąd badając spełnienie przesłanek może zasięgnąć opinii biegłego lekarza.

Przesłanki odroczenia fakultatywnego

Sąd decydując się na fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności musi zbadać spełnienie kodeksowych przesłanek, które uregulowane został właśnie w art. 151 Kodeksu karnego wykonawczego. Natomiast ostateczne rozstrzygnięcie jest dyskrecjonalną decyzją sądu. Odroczenie wykonania kary możliwe jest więc wyłącznie wówczas, gdy natychmiastowe jej wykonanie pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Odrodzenie wykonania kary pozbawienia wolności może zostać orzeczona maksymalnie na okres do roku. Starając się więc o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności należy uzasadnić okoliczności zbyt ciężkich skutków dla skazanego lub jego rodziny.

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – znaczenie zbyt ciężkich skutków

Pojawia się jednak pytanie, w jaki sposób należy rozumieć zbyt ciężkie skutki dla skazanego lub jego rodziny. Problem z odpowiedzią na to pytanie wynika z faktu, że okoliczność ta każdorazowo badana jest przez sąd w ramach konkretnej sprawy i konkretnej sytuacji skazanego. Z całą pewnością można stwierdzić, że zbyt ciężkim skutkiem nie są naturalne konsekwencja wynikające ze skazania, jak np. utrata pracy zarobkowej czy niemożność spłaty zobowiązania kredytowego. Trudna sytuacja materialna może uzasadniać odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jedynie wówczas, gdy skazany jest jedynym żywicielem rodziny, jej pozostali członkowie realnie nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej, a sam skazany chce przez okres odroczenia zgromadzić niezbędne dla rodziny środki finansowe. Nie w każdej takiej sytuacji odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności będzie jednak uzasadnione.

Szczególny przypadek

Jeszcze jeden szczególny przypadek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności został uregulowany w art. 151 Kodeksu karnego wykonawczego. Otóż w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. W praktyce oznacza to, że kara w przypadku skazanej kobiety ciężarnej może zostać odroczona do 3 lat po narodzinach dziecka, a wobec osoby samotnie opiekującej się dzieckiem, aż do ukończenia przez nie 3 roku życia.

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – łączy wymiar odroczenia

W przypadku obligatoryjnego orzeczenia odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności przepisy prawa nie stawiają ograniczeń, co do czasu trwania orzeczenia. Jedynym terminem jest czas trwania przesłanki uzasadniającej odroczenie wykonania kary. W przypadku odroczenia fakultatywnego łączne odroczenie nie może przekroczyć okresu 1. roku, natomiast możliwe jest kilkukrotne orzeczenia odroczenia, o ile nie będzie ono łącznie przekraczać 1. roku. Okres odroczenia biegnie od momentu wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie.

Wniosek

W celu uzyskania odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności należy skierować do sądu odpowiedni wniosek. Wniosek taki należy skierować do sądu, który wydał wobec skazanego wyrok w I instancji. W treści wniosku oprócz stosownych danych skazanego oraz wskazania orzeczenia zasądzającego karę pozbawienia wolności, należy uzasadnić okoliczności, które mają uzasadniać wniosek. W tym celu niezbędne jest wskazanie odpowiednich dowodów w postaci załączników oraz sformułowanie uzasadnienia wniosku.

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – dodatkowe obowiązki skazanego

Sąd orzekając odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności ma możliwość nałożenia na skazanego dodatkowych obowiązków, które musi wypełnić w okresie odroczenia wykonania kary. Obowiązki te mogą być nałożone wyłącznie w przypadku odroczenia fakultatywnego. Należą do nich: zobowiązanie skazanego do podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej; obowiązek zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu, a także obowiązek poddania się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji, oddziaływaniu terapeutycznemu lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych.

Podsumowanie

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności to niezwykle ważna i przydatna instytucja prawa karnego wykonawczego, która niejednokrotnie może przesądzić o sytuacji skazanego oraz jego rodziny. Składając wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności należy pamiętać o jego właściwym uzasadnieniu, a także o powołaniu się na właściwe okoliczności: obligatoryjne lub fakultatywne. Równie istotną kwestią jest możliwość złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie udzielania przerwy skazanemu. W posiedzeniu, na którym rozpatrywany będzie wniosek skazanego, udział może wziąć również sam skazany lub jego obrońca. W wielu przypadkach dobrym rozwiązaniem będzie oddanie sporządzenia wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności profesjonalnemu pełnomocnikowi.

Przypominam, że wpisy blogowe zamieszczone na niniejszej stronie internetowej nie stanowią porady prawnej w indywidualnej sprawie. Jeżeli doświadczacie Państwo problemów prawnych – zapraszam do nawiązania kontaktu. Specjalizuję się w prowadzeniu tylko spraw karnych.