Tymczasowe aresztowanie jest najbardziej dotkliwym środkiem zapobiegawczym. W procedurze karnej wykorzystywane powinno być wyłącznie w ostateczności, kiedy inne środki, o charakterze nieizolacyjnym, nie działają właściwie.
Przesłanki tymczasowego aresztowania
Tymczasowe aresztowanie stosuje się, jeżeli niewystarczający jest inny środek zapobiegawczy.
Zgodnie z § 1. art. 258. KPK areszt tymczasowy i innego rodzaju środki zapobiegawcze zastosować można:
– W przypadku uzasadnionej obawy ucieczki lub ukrycia się oskarżonego, zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu;
– W przypadku uzasadnionej obawy, że oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne;
– Wyjątkowo, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony, któremu zarzucono popełnienie zbrodni lub umyślnego występku, popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu powszechnemu, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził.
Tymczasowe aresztowanie — kiedy nie można go zastosować?
Opisywanego środka zapobiegawczego nie można stosować w sytuacji, w której jego zastosowanie mogłoby spowodować poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia lub życia. Nie dopuszcza się zastosowania także, gdy pociągałoby wyjątkowo dotkliwe konsekwencje dla oskarżonego lub jego najbliższej rodziny.
Co więcej, na podstawie art. 259 KPK za ograniczenia w stosowaniu aresztu tymczasowego uznać można:
– Przewidywania (na podstawie okoliczności sprawy), że sąd orzeknie w stosunku do oskarżonego karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub karę łagodniejszą;
– Przypuszczenia, iż okres tymczasowego aresztowania przekroczy przewidywany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia;
– Sytuacji, w której przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku.